Nadat Luc eerder met zijn deelname in de catagorie “Prentbriefkaarten” hoge scores behaalde met zijn verzameling rond de befaamde wijk Zurenborg te Berchem, schreef hij eind december 2018 voor deelname tijdens het regionaal kampioenschap Limbufilex met een totaal ander onderwerp en meteen met 7 kaders van 16 pagina’s.
De verzameling biedt een overzicht van de prentbriefkaarten van de gelijknamige sociale organisatie “Les oeuvres de mer” (F) tussen 1897 en 1919.
Het was weer iets bijzonders met stukken, die vrijwel niemand ooit eerder zag en de erbij horende informatie was dan ook mooi meegenomen.
In zijn inleiding konden we lezen:
Sinds de 16de eeuw
voeren (vooral Franse) vissersboten naar de
rijke viswateren in de Noord-Atlantische
Oceaan rond Newfoundland, Groenland, IJsland
en Noorwegen. Deze vissersboten bleven vele
maanden, soms van februari tot november in
de visgebieden, ver van familie en vrienden.
LA GRANDE PÊCHE zoals deze lange
viscampagnes genoemd werden, waren heel
winstgevend, maar er waren ook vele
problemen. Naast het zware werk op zee
tijdens het vissen, waren ook de
levensomstandigheden op de vissersschepen
barslecht: donker, koud, slechte eenzijdige
voeding, drankmisbruik, vechtpartijen,
ziektes en overlijdens. Voeg daarbij de
arbeidsrisico’s van verdrinking, verloren
varen in dichte mist, overvaren worden en
schipbeuk lijden, dan begrijpt men dat de
sociale toestand van een vissersbestaan
verre van rooskleurig was.
Overtuigd
door Dokter Bonnafy van het miserabele leven
en de totale afwezigheid van enig moraal
besef bij de vissers richtte Bernard Bailly,
met de hulp van zijn twee broers Vincent en
Emmanuel, in december 1894 “La Société des
Œeuvres de Mer” op met als doel het verlenen
van materiele en morele bijstand aan de
Franse zeevaarders en hun familie.
Viceadmiraal Lafont aanvaardde het
voorzitterschap en vrij snel, reeds in 1895,
werd in St-Pierre, het kleinste eilandje van
St-Pierre & Miquelon, een Maison de Famille
ingericht in een gehuurd onbewoond
pensionaat. Het werd al snel een thuishaven
voor de bemanningen van de vissersboten en
het volgende jaar diende reeds bijgebouwd te
worden.
In het eerste jaar werden
meer dan 28.000 bezoekers genoteerd. Een
volgende actie, veel moeilijker dan de
eerste, was het bouwen en bemannen van
hospitaalschepen. In 1896 werd de
Saint-Pierre, een driemaster van 37 meter,
meegestuurd met de viscampagne rond
Newfoundland en IJsland, helaas snel
onderbroken doordat het schip strandde op de
kust van Cap Sainte-Marie. In 1897 werden
twee nieuwe schepen in dienst genomen: de
Saint-Pierre II en de Saint-Paul. In 1898
bezochten zij 426 vissersschepen, ontvingen
21 zieken en drenkelingen aan boord en
bezorgden meer dan 10.000 brieven. Hetzelfde
jaar werd de organisatie erkend als een
publieke dienst.
Maar de vraag naar
hulp bleef groeien en in 1900 werd een
eerste stoomschip in dienstgenomen: de
Saint-François d’ Assise. In 1911 werd,
dankzij milde giften, een nieuw schip, de
Notre-Dame de la mer, in dienst genomen. In
1921 volgde de Sainte-Jehanne die later
omgedoopt werd tot Sainte-Jeanne-d’Arc,
gevolgd door de Saint Yves in 1935. Er
werden ook bijkomende opvanghuizen ingericht
op de IJslandse kusten te Reykjavik en
Faskrudsfjord tussen 1900 en 1923.
Om al deze activiteiten te financieren
werden ook diners en tombola’s georganiseerd
en vanaf 1898 werden ook diverse series
prentbriefkaarten in omloop gebracht met
afbeeldingen van alle mogelijke onderwerpen
die met La Grande Pêche te maken hadden.
Doel van de verzameling:
In de periode 1898-1994, met als
hoogtepunt de periode 1898-1921, werden door de “Les
Œeuvres de Mer” 7 reeksen prentbriefkaarten
uitgegeven. Elke reeks had tussen tien en twintig
kaarten met uitzondering tot enkele tientallen. Van
sommige kaarten werden de clichés van de foto’s
meerdere malen gebruikt, met verschillende opdrukken
en/of met verschillende gekleurde papiersoorten. Op
enkele uitzonderingen na zijn, na 100 jaar, van de
meeste uitgiften geen volledige reeksen meer
teruggevonden.
In zijn plan verduidelijkte
Luc dat de getoonde verzameling de chronologie van
de uitgiften volgt. Waar hergebruik van de
clichés bestond, werden zij getoond bij het
origineel. Aan elke uitgifte werd een apart
hoofdstuk gewijd.
1. Eerste uitgifte 1898 a.
De originele kaarten b. De “Journal des Demoiselles”
opdrukken 2. Tweede uitgifte 1900 – 5
verschillende reeksen op gekleurd karton 3.
Derde uitgifte 1904 – met logo van Les Œuvres de Mer
4. Vierde uitgifte 1906 - genummerde zichten
5. Vijfde uitgifte 1911 – achttalige rugzijde 6.
Zesde uitgifte 1930/1935 – rode opschriften 7.
Herdenkingskaarten 100 jaar Les Œuvres de Mer –
1994.
Geraadpleegde bronnen:
-
L’ŒUF des MER – Amiral Henri DARRIEUS – Editions
L’Ancre de Marine – 1990 - HISTOIRE DE LA GRANDE PÊCHE –
Robert de LOTURE – Editions L’Ancre de Marine – 1994
- LA GRANDE PÊCHE – Joseph BERGIER - Les Feuilles
marcophiles – 1992 - FORCATS DE L’OCEAN – Lionel
MARTIN – Editions HERMÉ – 1986 - LA GRANDE PÊCHE
– Abbé GROSSETETE – Editions L’Ancre de Marine –
1988
Enkele
voorbeelden van prentbriefkaarten van “les oeuvres
de mer”:
Tentoonstellingen :
Les oeuvres de mer
26.01.2019
PEER - GROTE BROGEL LIMBUFILEX 2019 - Regionaal kampioenschap Regio Antwerpen-Limburg in CC Bruegelheem Competitief GROOT GOUD 95% 1ste plaats + Spec. prijs vd minister-president & vd Koning (Externe deelname)
18-20.04.2019
GOUDA (NL) GOUDA 2019 Nationaal kampioenschap Nederland Competitief GROOT VERGULD ZILVER 88 % 9 kaders à 12 pagina's (via externe deelname)
10 - 12.06.2022
ANTWERPEN ANTVERPIA 2022 Nationale Competitieve tentoonstelling Competitief GOUD 92 % via externe deelname
